Sodyum Kromat, Sodyum, krom ve oksijenden oluşmuş iyonik özellikteki inorganik bir bileşiktir. Kromik asidin disodyum tuzu, krom disodyum oksit, Rakromat isimleri ile de bilinir. Na2CrO4 formülüne sahip bu bileşik suda çözündüğünde sodyum ve kromat iyonlarına ayrılır. Sulu çözeltisi elektriği iletir. Sarı renkli olan bu katı higroskopiktir (Suyu sever) ve bünyesine 4, 6 veya 10 tane su alabilir.
Diğer kromat bileşikleri gibi sodyum kromat da toksik ve kanserojendir.
Sodyum Kromatın Yapısı: Na2CrO4 formülüne sahip olan sodyum kromat bileşiğinin molekül kütlesi 161.97 g/mol'dür. 2 tane sodyum (Na+) ve bir kromat anyonundan (CrO4-) oluşur.
Sodyum Kromat Fiziksel Özellikleri: Sodyum kromat sarı ve kristalik yapıda higroskopik bir katıdır. Kokusuz olan bu katı 2.7 g/ml yoğunluğundadır ve erime noktası 792 °C'dır. Doğada tetrahidrat (Na2CrO4.4H2O), hekzahidrat (Na2CrO4.6H2O) and dekahidrat (Na2CrO4.10H2O) formlarında bulunur.
Sodyum Kromat Kimyasal Özellikleri: Higroskopik sodyum kromat katısı suyu çok çabuk absorplayarak hidrat tuzlarına dönüşebilir. Suda çözündüğünde sarı renkli çözelti oluşturur. Sodyum kromat ılımlı oksitleyici ajanlardır.
Sodyum Kromat
Üretimi ve reaktivitesi: Krom (6) oksit bileşiğinin sodyum dikarbonat ile oksijenli ortamda tepkimesinden elde edilir. Bu tepkime yaklaşık 1100 0C'de gerçekleşir. Diğer bir elde edilme yöntemi ise krom (6) oksit bileşiğinin sodyum hisdroksit ve sodyum nitrat ile 350 0C'de tepkimesidir.
Asitli ortamda krom (6) yükseltgenerek Na2Cr2O7 formülüne sahip sodyum dikromat bileşiğini oluşturur.
Sodyum Kromat Kullanım Alanları: En çok kullanıldığı alanların başında petrol endüstrisi gelmektedir. Petrol endüstrisinde korozyon önleyici olarak ve sondaj sıvılarında kullanılmaktadır. Bunun yanında tekstilde boya yardımcı maddesi ve mobilyalarda boya koruyucu olarak kullanılır. Sodyum dikromatın üretiminde temel kaynaktır.
Sodyum Kromatın Sağlığa etkisi: Altı değerlikli bir krom bileşiği olan sodyum dikromat aşırı toksik kanserojendir. Aynı zamanda koroziftir, göz ve deride yanma hissi verir. Yutulduğunda tehlikelidir ve ishal, şok ve karaciğer hasarlarına neden olur. Isıtıldığında bozunarak krom oksit buharı oluşturur ve bu da göz, deri ve mukoza membranına zarar verir.
