Sodyum Değerleri
Sodyum değerleri, sodyum vücutta hücre dışındaki sıvının oldukça önemli katyonudur. Çünkü sıvı dağılımı sırasında osmotik basıncın ayarlanmasını sağlar. Asit baz dengesinin, sıvı elektrolit dengesinin değerlendirilmesinde çok önemlidir. Kan şekeri 100 mg / dl kadar yükseldiğinde, kandaki sodyum değeri 1,5-3,0 mmol / L kadar azalı. Cl- ile su tutulmasında, K+ ile sinir ve kas iletiminde oldukça önemli bir etkendir.
Kandaki normal sodyum değeri 136-145 mEq / I arasındadır. Günlük sodyum ihtiyacı ise 100-150 mEq kadardır. Vücuttan böbrekler, cilt ve sindirim kanalı aracılığıyla atılır.
Sodyum referans değerleri- Prematüre 116-140 mEq /L
- 0-7 gün 134-146 mEq /L
- 7 gün 130-150 mEq /L arasındadır.
Kanda bulunan elektrolitlerin en önemlisi olarak kabul edilen sodyum, hücre içi ve dışındaki klor gibi sıvıları dengede tutar. Vücutta en çok kanda ve lenf sıvısında olan sodyum değerleri çeşitli hormonlar yardımıyla ayarlanır. Vücuda alınması ise çeşitli besinlerle, sofra tuzundaki sodyum klorür, kabartma tozundaki sodyum bikarbonat ile olur. Bunun gereli olanı vücutta kullanılır, kalanı böbreklerden süzülerek idrarla birlikte atılır. Peptitler ve bazı hormonlar sodyumun atılması ya da vücutta tutulmasını ayarlar ve sodyum dengesini kontrol altında tutar. Ayrıca bir kısım sodyum terle birlikte de vücut dışına atılır. Ancak bazen vücuttaki sodyum değerleri artabilir ya da eksilebilir.
Kandaki sodyum değerlerinin artması (Hipernatremi): bu durum çoğunlukla vücut suyunun artışıyla birlikte olur.
Vücutta total sodyum miktarı artar. Kanda Na + seviyesi vücut sıvısının normal olmasına, artmasına ya da azalmasına göre farklılık gösterir. Böbrek bozukluğu, gastrointestinal sıvı kaybının yeterince tedavi edilmemesi, aldosteron fazlalığı, ateş, travmatik yüzeyden sodyumsuz sıvı kaybının olması, diabetes insipitus, hipertonik sıvıların verilmesiyle kanda Na + değeri 145 mEq /L üstüne çıkabilir. Bu durumda kişide ödem, baş ağrısı ve bulantı ile koma durumu gelişebilir.
Kandaki sodyum değerlerinin azalması (Hiponatremi): Kanda sodyum değeri 120 mEq /L altına düşer. Hastadaki klinik tablo ile bunun tedavisi volüm durumuna göre farklılık gösterir. Sodyum değerlerindeki azalma pankreas ya da safra fistülü, kusma, aspirasyon, drenaj yüzünden gastrointestinal sistemden, aşırı terleme, yanık sonucunda ciltten, diüretiklerin verilmesiyle, adrenal yetmezlik sonucunda böbreklerden kayıpla birlikte oluşabilir. Buna eşlik eden su azalması olduğundan, kanda Na + derecesi önemsenecek kadar düşmeyebilir.
24 saatlik idrarda sodyum değerlerindeki değişiklikler
Bu vücuttaki elektrolit ile asit baz dengesinin ve su metabolizmasının değerlendirmesinde kullanılır. İdrardan atılan sodyum oranı diyet ile alınan sodyum ile orantılıdır. Bu atılan sodyum oranı gündüzleri daha fazla, geceleri ise en az düzeydedir.
Referans değerleri ise- 6-10 yaş erkeklerde 41-115 mEq /L, kadınlarda 20-69 mEq /L
- 10-14 yaş erkeklerde 63-177 mEq /L, kadınlarda 48-168 mEq /L
- Erişkinlerde erkeklerde 40-220 mEq /L, kadınlarda 27-287 mEq /L
İdrar düzeyi adrenal yetmezlik, diüretik tedavisi gibi durumlarda artar, premenstürel dönem, diyare, aşırı terleme gibi durumlarda azalır.
Beyin omurilik sıvısındaki sodyum değerlerinde değişimler
Kanda serum düzeyini yükselten ve azaltan rahatsızlıklar, beyin omurilik düzeylerini de etkiler. Referans değerleri ise 142-150 mEq /L kadardır.
Terdeki sodyum değerleri değişimi
Bu değer kistik fibrozis tanısı için kullanılır. Referans değerleri ise 10-40 mEq /L kadardır. Addison hastalığı, kistik fibrozis , ekdodermal displazi, alkoliklik gibi durumlar terde sodyum değerini arttırırken, adrenokortikal hiperfonksiyon durumunda terde sodyum değerleri azalır.
19.01.2024 02:58:53
Sodyum Değerleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
