{
    "title": "Sodyum Asit Pirofosfat",
    "image": "https://www.sodyum.gen.tr/images/sodyum-asit-prifosfat.jpg",
    "date": "23.01.2024 04:11:09",
    "author": "orhan alem",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Sodyum asit pirofosfat,</b> tüm canlılarda hayatı açısından mühim bir element olan fosforun bir kimyasal türevidir. Tabiatta bulunan en yaygın elementlerden bir tanesi olup, gıdalarda, suda, vücudumuzda natürel olarak da oluşmaktadır. Vücudumuzda fosfor; genler, dişler, kemikler üstelik adalelerin yapısına katılmaktadır. Gündelik yaşantımızda hepimizin kullandığı diğer mühim bir fosfor türevi de fosforik asittir. Tribazik bir asit olan fosforik asitten, hidrojen iyonlarının bir tanesi, ikisi veya bütün üçünün diğer olumlu iyonlarla pozisyon değiştirmesiyle ortofosfat tuzları oluşmaktadır.</div><div><br></div><div>Fosforik asit, kalsiyum, potasyum ve sodyum benzeri diğer elementlerle birleştirilmekte, ısı sayesinde fosfatlara dönüşmektedir. Fosfatların sahip oldukları mühim nitelikleri tespit eden başlıca karakteristikleri; zincir uzunluğu ve pH'tır. Şunlar, fosfatların kullanışlılığını etkilemekte, tamponlama kuvveti, şelatlama gücü, dispersiyon ve absortif yeterlilikleri ile çözünürlüğü teşvik etmektedir. Fosfatlar çoğunlukla sodyum, kalsiyum, potasyum ve alüminyum benzeri birtakım yaygın elementlerin fosfat iyonlarıyla bileşik oluşturmasıyla kullanılmaktadır. Sahip oldukları fosfor atomu sayısına göre gruplara ayrılan fosfatlar; şu genel adlandırmalara sahip olmaktadır.</div><div><br></div><div>Fosfor atomu sayısı İyon Genel adı.</div><div><ol><li>PO4-3 Ortofosfatlar</li><li>P2O7-4 Pirofosfatlar</li><li>P3O10-5 Tripolifosfatlar</li><li>(PO3) (N+2) -(N+4) Polifosfatlar</li></ol></div><div><ul><li>Ortofosfatlar; Deterjanlarda ve fırıncılık ürünlerinde tamponlama misyonu görmektedir.</li><li>Pirofosfatlar; Su arıtmada ve metallerin temizlenmesinde şelatlayıcı ajan olarak da kullanılmaktadır.</li><li>Tripolifosfatlar; Et işleme ve bulaşık deterjanlarında dispersant olarak da kullanılmaktadır.</li><li>Polifosfatlar; Kaolin imalatı ve proses peynirinde dispersant misyonu görür.</li></ul></div><div>Tetrasodyum pirofosfat veya tetrasodyum fosfat olarak da isimlendirilen sodyum pirofosfat; renksiz, transparant kristalimsi yapıda bir kimyevi bileşendir. Kabartma ajanı, tamponlama ajanı, emülgatör, kıvam artırıcı ve sekuesterant benzeri farklı işlevlere sahiptir. Genellikle fırıncılık ürünlerinde, deniz ürünlerinin konserve edilmesi ve patateslerin kararmasının önlemesi vazifelerini görmektedir. Et ürünlerine benzer soy temelli ürünlerde de kullanım sahası bulan sodyum pirofosfat, diş macununda tartar muayene ajanı misyonu görmekte, ağız salgısında magnezyum ve kalsiyum benzeri elementlerin uzaklaştırılmasına hizmet ediyor, bu elementlerin dişlerde birikmesini önlemektedir. Aynı amaçlarla ev tipi deterjanlarda da birtakım zamanlar kullanılan sodyum pirofosfat; elbiseler üstünde benzer türdeki elementlerin birikmesini önlemekte, ama içerdiği dik fosfat muhtevası sebebinden sularda kirliliğe yöntem açmakta ve kontamine sularda alglerin gelişmesine kapı aralamaktadır. Dünya nüfusunun çabuk artması, kişilerin hayat standartlarını yükseltme eğilimleri ve çabuk sanayileşme, hazırlıklı gıda maddelerine olan isteği araştırmış ve bunun sonucu olarak gıda maddelerinin imalatı bir endüstri kolu haline gelmiştir. Böylelikle, işlenmiş gıda maddeleri nihai derece çeşitlenmiş ve üretim aşamasında kullanılan gıda katkı ürünlerinin sayıları da kocaman bir süratle artmıştır. Bu artışta, üretim tekniklerinin gelişmesi, tüketici beğenisini farklılık kazanması, kayıpların azaltılması, dağıtma kolaylığı ve farklı yöntemli yepyeni gıdaların imalatı benzeri çok fazla etken gösterişli olmuştur. Birçok fazla gıdada ürününü meydana getiren bileşenler ile havanın oksijeni içinde kendi­liğinden meydana çıkan ve \"otoksidasyon\" denen tepkimeler meydana gelir. Her vakit, az veya çok fazla hissetmek mümkündür kalite düşmelerine yöntem açan bu çeşit tepkimeler gıda endüstrisi bakımından kabul görmeyen olaylardır. Burada sözü edilen kalite azalması nitelik, koku ve tatta olan değişmeler ile birtakım besin ögelerindeki parçalanmalar ve üstelik toksik bileşik meydana gelmesi şeklinde meydana çıkmaktadır. Yağ ve yağlı gıdalar­daki otoksidasyon vakası hem bir beslenme fizyolojisi bakımından hem bir de teknolojik-eko­nomik açıdan kocaman önem taşımaktadır. Otoksidasyonun fizyolojik ve teknolojik yön­temlerle önlenemediği vaziyetlerde antioksidanlar kullanılmaktadır. Antioksidanlar, gıda ürünlerinde oksidatif bozulmayı önleyen ya da geciktiren bileşikler olarak da tanımlanmaktadırlar.</div>"
        }
    ]
}